Θάσος (μέρος α)

Ποιος είπε πως οι κάτοικοι των τουριστικών περιοχών δεν σέβονται και δεν συμπεριφέρονται καλά στους Έλληνες τουρίστες; Η αγάπη, η φιλοξενία και η εξυπηρέτηση που έδειχναν οι περισσότεροι ντόπιοι(πάντα υπάρχουν και οι εξαιρέσεις) ήταν συμπεριφορές που είχα ξεχάσει πως τις δέχονται και οι Έλληνες.

Η ομορφιά του νησιού δεδομένη, το φυσικό τοπίο με ελιές, καρυδιές, συκιές τέλειο, τα νερά υπέροχα. Καλά όλα αυτά αλλά το καλύτερο ήταν οι παραδόσεις. Οι ντόπιοι τηρούν τις παραδόσεις τους και προτείνουν στους τουρίστες να συμμετέχουν και αυτοί. Τι καλύτερο από το να σε αγκαλιάζουν και να σε κάνουν «δικό» τους άνθρωπο; Και όμως υπάρχει καλύτερο, να στο προτείνουν νέοι άνθρωποι, 20-21 ετών και αντί να σου προτείνουν που να πας για ποτό να σε ενημερώνουν για τις παραδόσεις και τα έθιμά τους.

Ρωτώντας που θα μπορούσα να πάω για να φάω την Τρίτη(31/7/2012), μιας και δεν ήθελα να φάω στο ίδιο μέρος ξανά, μου έγινε η πρόταση «Γιατί δεν πηγαίνετε νωρίτερα στην Ποταμιά να προλάβετε τον «Αναβροχιάρη» και το έθιμο «Αύγουστε κυρ-Αύγουστε» και τρώτε και στην …;». Πράγματι ήμουν στην Ποταμιά πριν τις 7 και έπιασα τραπέζι στ.. …. Σε τέτοιο σημείο που η πομπή του «Αναβροχιάρη» και του «Αύγουστε κυρ-Αύγουστε» θα περνούσε από μπροστά μου. Οι προετοιμασίες είχαν ξεκινήσει από πιο νωρίς και το ευχάριστο ήταν που έβλεπες νέους ανθρώπους να μην σκέφτονται μέσα στο κατακαλόκαιρο πως θα βγουν και τι θα πιουν αλλά να είναι ντυμένοι με τις παραδοσιακές στολές και να συμμετέχουν στα πολιτιστικά δρώμενα και τα τοπικά τους έθιμα.

Ας γράψω όμως και λίγα λόγια για τα δύο έθιμα.

Ο «Αναβροχιάρης» είναι έθιμο που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Για κάποιο δίαστημα είχε σταματήσει αλλά ο Πολιτιστικός σύλλογος της Ποταμιάς «Πολύγνωτος Βαγής» φρόντισε να το επαναφέρει. Άνδρας του χωριού ντύνεται με κλαδιά και χόρτα, με μοναδικό ακάλυπτο σημείο το πρόσωπό του. Περνώντας από τους δρόμους του χωριού οι κάτοικοι,  άντρες, γυναίκες και παιδιά τον καταβρέχουν με κανάτες, κατσαρόλες, σακούλες γεμάτες κρύο νερό(μπούζι). Ο «Αναβροχιάρης» ήταν εκείνο το έθιμο με το οποίο οι ντόπιοι ζητούσαν ο Αύγουστος που έρχεται να έχει βροχές τόσες ώστε να πάνε καλά οι παραγωγές τους και να μην έχουν ξηρασία. Παράλληλα με τον «Αναβροχιάρη» λαμβάνει χώρα και ο «Αύγουστος κυρ-Αύγουστος» που είναι το αντίστοιχο έθιμο με τις φωτιές του Αη Γιάννη σε άλλες περιοχές. Οι φωτιές άναβαν με κλαδιά από ελιές, συκιές, καρυδιές και ξερές κλιματσίδες(πιθανόν και από άλλα δέντρα και φυτά τα οποία όμως τους έδιναν παραγωγή) ώστε να είναι εύφορα και να έχουν καλή παραγωγή. Ο κόσμος περνούσε πάνω από την φωτιά και έτσι «καλοπιάνανε» τον Αύγουστο για να έχουν καλές σοδειές. Δυστυχώς οι φωτιές με ξύλα αντικαταστάθηκαν από μικρότερες που μπαίνουν σε μικρούς τενεκέδες και έτσι δεν υπάρχει περίπτωση να ενοχληθεί κάποιος, να σταματήσει η κυκλοφορία αφού έχει περάσει η πομπή και σβήνει πιο εύκολα.

Το έθιμο συνοδευόταν από τραγούδι που ξεκινούσε με τους εξής στίχους, «Αύγουστε κυρ-Αύγουστε με σύκα και καρύδια…»

 Να ευχαριστήσω από καρδιάς την Αναστασία που μας πρότεινε να πάμε νωρίτερα και να δούμε αυτά τα ωραία έθιμα, αλλά και για τον χρόνο που αφιέρωσε για να μου δώσει πληροφορίες. Επιπλέον να ευχαριστήσω και τους τρεις κυρίους από το διπλανό τραπέζι για τις επιπλέον πληροφορίες.

ΥΓ Λαός που δεν γνωρίζει το παρελθόν του δεν έχει μέλλον. Οι παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα είναι ένα ζωντανό τμήμα του Ελληνικού πολιτισμού που δεν πρέπει να το αφήσουμε να σβήσει ποτέ.

ΥΓ2 Στις 30 Ιουλίου γίνονται και οι παραδοσιακές γαϊδουροδρομίες όπου παίρνουν μέρος τα ντόπια γαϊδουράκια και ο νικητής πέρα από το βραβείο που θα πάρει είναι και το γαϊδουράκι που θα αντέξει καλύτερα τα βάρη της χρονιάς(όχι ημερολογιακής) που έρχεται.